Gıda Mühendisleri Odası Gaziantep İl Temsilcisi Gamze Atar Kayabaşı, Türkiye’de her yıl yaklaşık 10 milyon ton gıdanın israf edildiğini ve bu miktarın 4.5 milyon tonunun Ramazan ayına denk geldiğini açıkladı. Kayabaşı, özellikle iftar sofralarında ihtiyaçtan fazla yemek hazırlanmasının bu israfın en büyük nedenlerinden biri olduğunu vurguladı.
Gıda Mühendisleri Odası Gaziantep İl Temsilcisi Gamze Atar Kayabaşı, Türkiye’deki gıda israfının toplam üretimin yüzde 20’sine ulaştığını belirterek, bu durumun hem ekonomik hem de çevresel bir kayıp olduğunu ifade etti. Dünya genelinde ise Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine dayanarak, her yıl üretilen gıdanın yaklaşık üçte birinin, yani 1.3 milyar tonunun israf edildiğini aktardı. Gelişmekte olan ülkelerde israfın daha çok üretim, nakliye ve depolama süreçlerinde yaşandığını, gelişmiş ülkelerde ise tüketicilerin bu sorunun ana kaynağı olduğunu belirtti.
“Açlık ve İsraf Arasındaki Uçurum Kapatılmalı”
Gamze Atar Kayabaşı, gıda israfı ile açlık arasındaki çarpıcı çelişkiye dikkat çekti: “Dünyada milyonlarca ton gıda çöpe giderken, bu miktar milyonlarca aç insanın ihtiyacını karşılayabilir. Gıda sistemlerinin daha sürdürülebilir hale getirilmesi ve üretim-tüketim dengesinin sağlanması için köklü değişiklikler şart.” Kayabaşı, bu konuda toplumun tüm kesimlerinin sorumluluk alması gerektiğini vurguladı.
Alım Gücü Düştükçe Beslenme Sorunu Artıyor
Türkiye’de alım gücünün azalmasının gıda israfını daha karmaşık bir hale getirdiğini söyleyen Kayabaşı, “Toplumun bir kesimi gıdayı israf ederken, düşük gelirli gruplar için yeterli ve dengeli beslenme giderek zorlaşıyor. Bu durum, gıda israfını sadece bir maddi kayıp olmaktan çıkarıp etik ve sosyal bir mesele haline getiriyor” dedi. Özellikle Ramazan’da iftar sofralarındaki israfın önlenmesi için bireylerin ve kurumların bilinçlenmesi gerektiğini ifade etti.
Çözüm Önerileri: İhtiyaç Kadar Hazırlık ve Doğru Muhafaza
Kayabaşı, gıda israfını azaltmak için pratik öneriler sundu: “İftar sofralarında yalnızca ihtiyaç kadar yemek hazırlanmalı. Artan yiyecekler ise uygun şekilde saklanarak değerlendirilmeli.” Ayrıca, Ramazan ayına özel farkındalık kampanyalarının düzenlenmesi gerektiğini belirterek, “Gıda mühendislerinin uzman görüşleri dikkate alınmalı ve toplumda israfı önlemeye yönelik bir bilinç oluşturulmalı” diye ekledi.
Denetimler Artırılmalı
Gıda güvenliği konusuna da değinen Kayabaşı, Ramazan’da artan ekmek, pide ve toplu tüketim nedeniyle denetimlerin sıkılaştırılması gerektiğini savundu. “Fırınlar, iftar çadırları ve toplu yemek sunulan yerlerde gıda güvenliği kontrolleri artırılmalı. Gıdanın hem güvenli üretilmesi hem de doğru şekilde tüketiciye ulaşması için çalışmalar yoğunlaşmalı” diyerek sözlerini tamamladı.
Ramazan ayının bereketiyle anılması gerekirken, israfın gölgesinde kalmaması için uzmanlar harekete geçilmesi çağrısında bulunuyor. Türkiye’de ve dünyada gıda israfıyla mücadele, hem bireysel hem de toplumsal bir sorumluluk olarak öne çıkıyor.