Şiddeti Önleme ve Rehabilitasyon Derneği (İMDAT) ile Acıbadem Üniversitesi'nin yaptığı bir araştırma, lise öğrencilerinin yüzde 58'inin zorbalık sürecine bir şekilde dahil olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, neredeyse her üç öğrenciden biri hem zorba hem de mağdur konumunda bulunuyor.

Zorbalığın Görünümü ve Çocukların Sessizliği

İmdat.org'un 2024 verilerine göre, platforma yapılan başvuruların yaklaşık yüzde 38'i okul veya çevrimiçi zorbalıklarla ilgili. Saha araştırmaları, her 3 öğrenciden 1'inin akran zorbalığına maruz kaldığını veya buna tanık olduğunu gösteriyor.

Önemli bir sorun da, zorbalığa uğrayan çocukların yüzde 60'ının yaşadıklarını kimseyle paylaşmaması. Ayrıca, zorbalığa uğrayan çocukların bir kısmı, zamanla 'zorba' rolüne bürünebiliyor.

Zorbalık Türleri ve En Riskli Yaş Grubu

Zorbalık türleri arasında fiziksel zorbalık yaygın olsa da, psikolojik ve dijital zorbalık giderek artıyor. Alay etme, dışlama, sosyal medyada aşağılama ve dedikodu yayma gibi davranışlar öne çıkıyor. Kız öğrencilerde sözel ve sosyal dışlama daha fazla görülürken, erkek öğrencilerde fiziksel zorbalık oranı daha yüksek.

Araştırmaya göre, yüz yüze zorbalık, siber zorbalığa kıyasla ruh sağlığı üzerinde daha yıkıcı etkilere sahip.

Akran zorbalığı en sık, 9-14 yaş grubu arasında, yani ilkokulun son dönemleri ile ortaokul yıllarında görülüyor. Lise döneminde ise özellikle çevrimiçi zorbalık devam edebiliyor.

Sosyal Medya ve Zorbalık İlişkisi

Sosyal medya ve oyunların, zorbalığı artıran bir faktör olduğu belirtiliyor. İmdat.org verilerine göre, çevrimiçi zorbalık son 3 yılda yüzde 45 oranında arttı. Sosyal medyanın çocuklar için bir kimlik ve güç alanı haline gelmesi, beğeni veya takipçi kazanmak uğruna aşağılayıcı davranışları yaygınlaştırabiliyor.

Zorbalıkla Mücadele İçin Öneriler

Zorbalığın önlenmesi için şu önlemler öne çıkıyor:

• Okullarda zorbalığa karşı açık bir politika belirlenmesi.

• Öğretmenlere yönelik farkındalık eğitimleri.

• Çocuklara güvenli paylaşım alanları sunulması.

• Ailelerin çocuklarının duygusal değişimlerini gözlemlemesi ve empati temelli iletişim kurması.

• Düzenli veli-öğretmen iş birliği ve rehberlik desteği.

Zorbalığın, mağdurlar üzerinde anksiyete, depresyon, okuldan uzaklaşma ve özgüven kaybı gibi olumsuz etkileri olabiliyor. Uzun vadede bu etkiler, sosyal ilişkilerden kaçınma, öfke sorunları ve intihar düşüncelerine varabilen ciddi sonuçlar doğurabiliyor