Yeni yasa kapsamında, perakende ticaretin düzenlenmesine ilişkin kanunda yapılan değişikliklerle, bir mal veya hizmetin satış fiyatında üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş artış yapmaları durumunda, her bir aykırılık için 100 bin TL'den 1 milyon TL'ye kadar idari para cezası uygulanacak. Ayrıca, bu işletmelerin piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu, tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerinde her bir aykırılık için 1 milyon TL'den 12 milyon TL'ye kadar ceza verilebilecek. Ticaret Bakanlığı, bu hükme bir takvim yılı içinde en az 3 defa aykırı hareket eden işletmelerin iş yerlerini 6 güne kadar kapatabilecek.

Şirketlere Sermaye Artırımı Zorunluluğu

Yasa, sermaye yeterliliği en az sermaye tutarının altında kalan anonim şirketler (AŞ) ve limited şirketlerin, 31 Aralık 2026'ya kadar yeni sermaye düzenine intibak sağlamalarını öngörüyor. Bu süreye kadar intibak sağlamayan şirketler, infisah etmiş sayılacak ve tasfiye sürecini başlatarak ticaret sicili kaydının terkinini sağlayacaklar. Ticaret Bakanlığı, bu süreyi birer yıl olarak en fazla iki defa uzatabilecek. Ayrıca, çıkarılmış sermayesi en az 250 bin TL olan ve kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş halka açık olmayan AŞ'ler, sermayelerini 500 bin TL'ye yükseltmemeleri halinde bu sistemden çıkmış sayılacak.

Ürün İhtisas Borsalarına İlişkin Düzenlemeler

Yeni yasa, ürün ihtisas borsalarının ve bu borsalar tarafından takas merkezi olarak yetkilendirilen kuruluşların takas işlemlerindeki mali sorumluluğunu belirli limitler ve alınacak teminatlar ile garanti fonu varlıklarıyla sınırlı olacak şekilde düzenliyor. Bu garanti fonunun kuruluşu, işletimi, kullanımı ve katılımcılarına ilişkin usul ve esaslar, Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Teminatlar ve garanti fonundaki varlıklar tevdi amaçları dışında kullanılamayacak, üçüncü kişilere devredilemeyecek, kamu alacakları için haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak.

Tüketicinin Korunmasına Yönelik Para Cezaları

Yeni yasa, bir malı süresinde teslim etmeyen veya monte etmeyenlere her bir aykırılık için 2 bin 200 TL, mal ve hizmetin satışından kaçınanlara ise her bir aykırılık için en az 2 bin 200 TL olmak üzere, satışından kaçınılan mal veya hizmetin tüm vergiler dahil toplam satış fiyatının yüzde 10'u kadar idari para cezası uygulanmasını öngörüyor. Satış sonrası hizmetler kapsamında ise üretici ve ithalatçılar hakkında, hizmet yeterlilik belgesi alınmaması durumunda 1.1 milyon TL, asgari servis istasyonu sayısını sağlamayan üretici ve ithalatçılar hakkında eksik kalan her bir servis istasyonu için 124 bin TL ceza verilecek. Yükümlülüklere aykırı hareket eden üretici, ithalatçı veya özel servis istasyonları hakkında her bir aykırılık için 2 bin 200 TL idari para cezası uygulanacak.

7511 sayılı yasa, ticaret hayatında önemli değişiklikler getirmekte ve düzenlemelere uymayanlara yönelik ağır yaptırımlar öngörmektedir. Bu değişiklikler, piyasa düzeninin sağlanması ve tüketicinin korunması açısından önemli adımlar olarak değerlendiriliyor.