Emekli maaşı zammının yanında, bu yıl 16 milyon emekli için refah artırıcı yeni düzenlemeler de hayata geçirilecek. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın duyurduğu 6 maddelik emekli destek planının detayları ortaya çıkmaya başladı.
Konuyla ilgili olarak SGK Uzmanı Emin Yılmaz, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a atıfta bulunarak uygulama tarihini açıkladı ve bu maddelerin ilerleyen dönemde artırılabileceğini belirtti. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, geçtiğimiz hafta emeklilere yönelik yeni sosyal destekleri duyurdu. Buna göre emekliler, yaz aylarında 1 ay boyunca ücretsiz KYK yurtlarında konaklayabilecek, kamuya ait misafirhaneler, öğretmenevleri, sosyal tesisler ve konukevlerinden %15 indirimli faydalanabilecek, PTTcell’den özel paketler alabilecek, PTT Kargo'da indirimlerden yararlanabilecek ve TCDD trenlerinde %10 indirim gibi birçok destekten faydalanabilecek.
Yeni desteklerin detayları nelerdir? Yasal süreç nasıl işleyecek? Düzenlemeler ne zaman yürürlüğe girecek? Bu konulardaki merak edilenleri Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, Milliyet gazetesine anlattı.
“Yılbaşında, 2024 yılının emekliler yılı olacağı yönünde bazı sinyaller verilmişti. Emeklilere sağlanacak desteğin sadece dar gelirli emekliler değil, tüm emeklileri kapsayacak şekilde organize edildiğini görüyoruz. Sosyal güvenlik sadece emekli maaşı ve zamlarından ibaret değildir. Çünkü sosyal güvenlik birçok paydaşı içerir ve bu kalemler emekli maaşından sağlık, ekonomik ve farklı ödeneklere kadar geniş bir yelpazede bizi sosyal güvenlik şemsiyesi altında toplar.
Hükümet, enflasyonu düşürecek plan ve programlar dahilinde bazı süreçlere devam etmektedir. Enflasyonu kısa vadede acı reçetelerle düşürmek imkansızdır. Bu uzun vadede uygulanması gereken bir tedavi olarak görülmelidir. Eğer konu başlığımız emeklilerse, onların maaşlarına yeterli zam yapılamıyorsa, hayatlarını kolaylaştıracak ve gelir seviyelerini yükseltecek planlamalar yapılmalıdır. Yani emeklilere maaşlarına ek olarak, harcama kalemlerine indirim şeklinde destekler verilirse, gelir seviyeleri yükseltilmiş olur. Yasa koyucunun şu an tam olarak bunu yaptığını söyleyebiliriz.
Geçtiğimiz hafta Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, emeklilerimizin avantajına yönelik bir dizi açıklama yaptı. SGK ile emekliler arasında yeniden bir yapılanma sürecine girilmiş bulunuyor.
Emekli Danışma Hattı: SGK'nın ALO 170 danışma hattı mevcut. Uzmanlar aracılığıyla bu süreç geliştirilerek emeklilere hizmet verilecektir.
Emekli Hizmet Masası: 81 ilde SGK bünyesinde hizmet veren ilçelerde emekli hizmet masaları kurulacak. Burada emekliler, uzmanlara danışarak yol haritası belirleyebilecek veya sorularına çözüm bulabilecekler.
Web Sitesi: emekli.gov.tr web sitesi üzerinden emeklilere tanınan haklar ve avantajlara elektronik ortamda erişilebilecek.
Özel İndirimler: PTTcell ve PTT Kargo aracılığıyla emeklilere özel indirimler yapılacak, yerli ve milli TROY kartla yapılan alışverişlerde çeşitli avantajlar sağlanacak. Emekli kartıyla çeşitli indirimler ve yaşam kalitesini artırıcı avantajlar sunulacak. Eczane, market ve giyim mağazalarında yapılan alışverişlerde daha az ödeme sağlanacak.
Yurtlarda 1 Ay Ücretsiz Konaklama: Kredi Yurtlar Kurumu’na bağlı 81 ilde 162 ilçede ve KKTC’de olmak üzere toplam 552 yurt mevcut. Yaz aylarında 500 bin yataklı bu yurtlarda bir ay boyunca ücretsiz konaklama imkanı getirilecek. Ayrıca, yurtlarda lokanta, kantin, kuaför, kırtasiye, terzi, fitness salonu gibi ek hizmetler de sağlanacak.
Gençlik ve Spor Bakanlığı Tesisleri: Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı 41 gençlik merkezi ve 154 tesis emeklilerin kullanımına sunulacak. Bu tesislerde atletizm pisti, yüzme havuzu, olimpik tesisler, futbol sahaları, buz pateni, gençlik merkezleri gibi çeşitli sosyal ve kültürel faaliyetlere katılma imkanı sağlanacak.
Kamu Tesislerinde İndirim: Öğretmenevi, polisevi, misafirhane ve konuk evi gibi kamu tesislerinde emeklilere %15 indirim uygulanacak. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, 6 maddelik destekten bahsetti. Ayrıca, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nda halen devam eden 44 adet sosyal destek bulunuyor. Kanunla desteklenmesi gereken maddeler için Meclis süreci gerekli. Ancak yönetmeliklerle ilgili olan destekler, kamu yönetiminin elinde olduğu için herhangi bir bürokrasiye ihtiyaç olmadan çözülebilecektir. Hatta KHK ile Cumhurbaşkanının yetkisi dahilinde olanlar 2024 yıl sonuna kadar hızlı bir şekilde çözümlenecektir.
Ben emeklilere sağlanacak avantajların kademeli olarak ilgili Bakanlıklar tarafından duyurulacağını düşünüyorum. Örneğin, KYK yurtlarının ücretsiz kullanımıyla ilgili düzenlemede, üniversiteler haziran ortasında kapanıp eylül ayında açılacağından, bu desteğin Temmuz ve Ağustos aylarında yapılabileceğini düşünüyorum.
Öte yandan, PTTcell ve PTT Kargo indirim ve kampanyalarından emekliler hemen faydalanabilir. Ayrıca, halihazırda geçerli olan bazı düzenlemeler de var. Örneğin, Ulaştırma Bakanlığı 1 Nisan'da TCDD trenlerinde emeklilere %10 seyahat indirimi uygulamasını duyurmuştu ve bu uygulama halen devam etmektedir.
TROY kart ile yapılan fatura ödemelerinde, eczane, market ve giyim harcamalarında indirimler kısa sürede tanımlanabilir. Emeklilere sağlanacak başka yeni desteklerin de olacağını düşünüyorum. Bakanlıklar, kendi görevleri doğrultusunda emeklilerin gelir seviyesini ve yaşam standartlarını artırıcı sosyal ve ekonomik projeler gerçekleştirebilirler.
Emekliler, kariyer ve tecrübeleri ile potansiyel eğitmen statüsündedirler. Çeşitli projelerle özellikle gençlere bu tecrübelerini aktararak hem hayattan kopmamış hem de bedenen ve zihnen kendilerine fayda sağlayacaklardır. Meslek liseleri, meslek yüksekokulları, halk eğitim merkezleri gibi birçok kurum bu amaçla kullanılabilir. Çeşitli kooperatifler kurulup üretim yapılabilir, böylece emeklinin aile bütçesine ve ülke ekonomisine katkı sağlanabilir.
Yerel yönetimlerle iş birliği yapılabilir ve mahalle muhtarları yeni projelerde görevlendirilebilir. Her mahallede lokaller açılarak emeklilerin sosyalleşmesi sağlanabilir. emekli.gov.tr üzerinden uzaktan eğitimler ve emeklilerin isteklerini belirlemek için anketler yapılabilir, böylece ihtiyaçları doğrudan tespit edilebilir.
e-Devlet aracılığıyla emekli olduklarını dijital olarak kanıtlayarak alışveriş ve hizmet merkezlerinde kolayca tanınmaları sağlanabilir. Akıllı telefonlarla yeni imkanlar için uygulamalar oluşturularak bürokrasi azaltılabilir.