FAO Gıda Fiyat Endeksi, bir önceki aya göre yüzde 1,5 yükselerek 130,1 puana çıktı. Artışta, et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki hızlı yükseliş etkili oldu.

Her ne kadar endeks, Mart 2022’deki tarihi zirvenin yüzde 18,8 altında olsa da, 2024 seviyesinin yüzde 7,6 üzerine çıkması, dünya genelinde gıda maliyetlerinin yeniden tırmanışa geçtiğine işaret ediyor. Bu durum, özellikle ithalata bağımlı ülkelerde enflasyon baskısını artırarak ekonomik dengeleri zorluyor.

Bitkisel yağ fiyatları üç yılın zirvesinde

Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, temmuzda yüzde 7,1 artışla 166,8 puana ulaşarak son üç yılın en yüksek seviyesine çıktı. Palm, soya ve ayçiçek yağındaki fiyat artışları bu yükselişe öncülük etti. Palm yağında küresel talebin güçlü seyretmesi, ayçiçek yağında ise Karadeniz Bölgesi’ndeki ihracat arzının daralması fiyatları yukarı çekti. Buna karşılık, Avrupa’da yeni kolza yağı mahsulünün gelmemesi fiyatlarda kısmi bir gerilemeye neden oldu.

Et fiyatlarında yeni rekor

Et Fiyat Endeksi yüzde 1,2 artarak 127,3 puana yükseldi ve yeni rekor seviyeye ulaştı. Çin ve ABD’den gelen yoğun talep, sığır ve koyun eti fiyatlarını yukarı taşıdı.

Tahılda düşüş sınırlı kaldı

Tahıl Fiyat Endeksi ise yüzde 0,8 gerileyerek 106,5 puana indi. Buğday ve sorgum fiyatlarındaki düşüş, mısır ve arpadaki artışlarla dengelendi. Kuzey Yarımküre’de hasat sezonu buğday fiyatlarını baskılarken, Kuzey Amerika’daki olumsuz hava koşulları fiyatlarda kısmi destek sağladı.

Süt ve şeker fiyatlarında hafif gerileme

Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, yüzde 0,1 azalarak 155,3 puana düştü. Asya kaynaklı arz fazlası ve zayıf ithalat talebi fiyatları baskıladı. Ancak peynir fiyatları, Avrupa Birliği’nde ihracat arzının azalması ve Asya ile Orta Doğu’dan gelen talep nedeniyle yükseldi.

Şeker Fiyat Endeksi ise yüzde 0,2 gerileyerek 103,3 puana indi. Brezilya, Hindistan ve Tayland’daki üretim toparlanma beklentileri fiyatları aşağı çekerken, küresel şeker talebindeki artış düşüşün hızını yavaşlattı.

Ekonomik yansımalar

Gıda fiyatlarındaki artış, özellikle gelişmekte olan ülkelerde hanehalkı bütçelerini zorlayarak gıda enflasyonunu tetikliyor. Uzmanlar, temel gıda ürünlerindeki bu dalgalanmaların önümüzdeki aylarda tüketici fiyat endekslerine yansıyacağını ve satın alma gücünü olumsuz etkileyeceğini belirtiyor.