Soycan, Türkiye'nin kapitalist politikalar sebebiyle konut konusunda ciddi bir kriz yaşadığını belirterek, özellikle emekçilerin, emeklilerin ve öğrencilerin zor durumda olduğunu vurguladı.

Soycan, 1980'li yıllara kadar bir işçinin emekli olduğunda ev ve araba sahibi olabildiğini, ancak günümüzde bu durumun imkânsız hale getirildiğini belirtti. TÜİK verilerine göre, 2014 yılında emekli maaşının yüzde 29,1'inin kira için yeterli olduğunu, ancak 2024'te aynı konut için üç emeklinin maaşının bile yetmediğini ifade etti. Ayrıca, öğrencilerin kira ödemekte büyük zorluk çektiğini, üç öğrencinin karşılayabildiği kirayı bugün 15 öğrencinin bile karşılayamadığını dile getirdi.

Atatürk'ün Halkçı Konut Politikaları ve Günümüzdeki Durum

Soycan, Atatürk'ün halkçı ve kamucu konut politikalarının önemine değinerek, Cumhuriyet döneminde devletin konut yapma görevini üstlendiğini hatırlattı. Emlak ve Eytam Bankası'nın 1926'da kurulmasıyla başlayan sürecin, 1961 Anayasası ile yoksul ve dar gelirli ailelerin sağlıklı konut ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik anayasal bir hak haline getirildiğini belirtti.

Ancak, 12 Eylül darbesi ve sonrasında uygulanan piyasacı kapitalizm politikalarıyla bu halkçı konut çizgisinin yok edildiğini söyleyen Soycan, TOKİ'nin kurulmasıyla kamuculuğun yerini rant odaklı bir yapılaşma sürecinin aldığını ifade etti. TOKİ'nin, zenginler için lüks konutlar inşa ederken, yoksul kesimleri sınıfsal olarak tecrit eden gettolara mahkûm ettiğini savundu.

Yabancı Emlak Tekelleri ve Müteahhit Enflasyonu

Soycan, 1990'lardan itibaren yabancı emlak tekellerinin Türkiye'yi işgal ettiğini ve emlak piyasasını kontrol eder hale geldiğini belirtti. TÜİK verilerine göre, 2010'da yüzde 65 olan ev sahipliği oranının 2024'te yüzde 55'e düştüğünü, bu durumun konut sahibi olmayı imkânsız hale getirdiğini vurguladı. Ayrıca, ülkede müteahhit sayısının 650 bini aştığını ve bu durumun konut sektöründe ciddi bir kalite sorunu yarattığını ifade etti.

Sosyalist Cumhuriyet Partisi'nin Çözüm Önerileri

SCP'nin konut ve kira krizine yönelik çözüm önerilerini sıralayan Soycan, konut hakkının temel bir insan hakkı olduğunu ve devletin bu alanda etkin rol oynaması gerektiğini belirtti. TOKİ'nin yeniden yapılandırılarak kamucu ve halkçı bir yapıya kavuşturulması gerektiğini savunan Soycan, mühendis ve mimar odalarının yetkilerinin artırılması, konut kooperatiflerinin teşvik edilmesi, yabancıya konut satışının durdurulması ve kira fiyatlarının denetim altına alınması gibi çözüm önerilerini sundu.

Soycan, açıklamasının sonunda halkı Atatürk Cumhuriyeti'nin kamucu ve halkçı talepleri etrafında birleşmeye çağırdı.