En yüksek zam yüzde 43 ile karnabaharda görülürken, salatalık ise yüzde 36 ile en fazla düşüş yaşayan ürün oldu.

Üretici ile Market Arasında Uçurum

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, üretici fiyatları ile market fiyatları arasındaki farkın giderek açıldığını belirtti. En yüksek fark yüzde 256 ile havuçta kaydedilirken, marul (%230), kuru soğan (%222), kuru fasulye (%219) ve nohut (%216) da benzer oranlarla tüketiciye çok daha pahalı ulaştı. Örneğin, üreticide 14 lira olan havuç, markette 50 liraya satıldı.

En Çok Zam Gören ve Ucuzlayan Ürünler

Markette en çok zamlananlar: Karnabahar (%43), havuç (%28), maydanoz (%22), limon (%20), marul (%17).

Markette en çok ucuzlayanlar: Salatalık (%36), patlıcan (%30), domates (%28), sivri biber (%22), kabak (%12).

Üretici tarafında ise kuru kayısı yüzde 100 zamla en çok artış gösterirken, salatalık yüzde 59 ile en sert düşüşü yaşadı.

Don ve İklimin Etkisi

Bayraktar, mart ayındaki zirai donun kayısı, fındık ve elma fiyatlarını yukarı çektiğini, ancak üreticinin elinde kalan ürün az olduğu için bu artışın gelire yansımadığını vurguladı. Öte yandan, salatalık, patlıcan ve domates gibi ürünlerde havaların sıcak gitmesi nedeniyle arz artışı yaşandı ve fiyatlar düştü.

Tarım Girdilerinde Artış Sürüyor

Gübre, yem ve enerji maliyetlerindeki yükseliş de çiftçinin belini bükmeye devam ediyor. Son bir yılda:

Elektrik fiyatları: %47,8,

Üre gübresi: %35,7,

Besi yemi: %25,5 arttı.

Mazot ise nisanda aylık bazda yüzde 2,9 düşse de yıllık artış yüzde 10,1 oldu.

Çiftçinin Alarm Verdiği Noktalar

Bayraktar, özellikle ihracat kısıtlamaları ve don hasarlarının limon, elma gibi ürünlerde piyasayı durgunlaştırdığını, çiftçinin satış yapmakta zorlandığını ifade etti. Kuru soğanda rekolte beklentisi yüksek olsa da fiyatların düşmesi üreticiyi zorluyor.

Tüketici enflasyonu besleyen bu tablo, üretimden perakendeye uzanan zincirdeki sorunların çözümünü bir kez daha acil hale getiriyor.