“Kart Kullanım Oranı ve Kartla Yapılan Harcamalar” başlıklı çalışmada, yardımcı ekonomistler Ece Taşan Özel, Orhun Özel ve araştırmacı Tahamuhammet Süleyman imzası bulunuyor. TCMB’nin blog sayfasında yer verilen analizde, özellikle temassız ödeme teknolojilerinin yaygınlaşması, dijitalleşme ve yüksek enflasyonun nakit taşımayı maliyetli hale getirmesi, kartlı ödemeye geçişi hızlandıran başlıca etkenler olarak sıralanıyor.

Ödeme Tercihi Değişti, Harcama Verileri Ayrıştı

Rapora göre, kartla yapılan harcamalar uzun süre Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki özel tüketim kalemiyle paralel bir seyir izlerken, son yıllarda bu eğilimden ayrışmaya başladı. Bu değişimde, tüketicilerin nakit yerine kart kullanma oranındaki artış belirleyici oldu.

Ekonomistler, akaryakıt sektörü gibi toplam satış miktarının izlenebildiği alanlarda yapılan analizlerle, kart kullanım oranını zaman içinde hesaplayarak kartlı harcama verilerinden ödeme alışkanlıklarındaki bu değişimin etkisini ayıkladıklarını belirtiyor. Böylece reel talep eğilimlerinin daha sağlıklı bir şekilde takip edilebildiğine dikkat çekiliyor.

Kartlı Harcamalarda Belirgin Artış

Analizde, özellikle 2021 sonrası dönemde, kartla yapılan harcamalarda kayda değer bir yükseliş yaşandığı vurgulanıyor. Ancak kart kullanım oranındaki artış etkisinden arındırıldığında, bu artışın daha sınırlı olduğu ve talep tarafında aşırı bir ivmelenmeye işaret etmediği ifade ediliyor.

TCMB’nin değerlendirmesine göre, kartla yapılan harcamalar yüksek frekanslı ve güncel veri sağladığı için talep koşullarını izlemekte önemli bir araç olarak öne çıkıyor. Ancak bu verileri değerlendirirken, tüketicilerin ödeme tercihlerindeki değişimlerin de hesaba katılması gerekiyor.